4 Şubat 2013 Pazartesi

POMPEİ ; EN BÜYÜK SUÇU BİR YANARDAĞA GÜVENMEK

Napoli'den ayrıldığımızda saat 13.00 civarıydı yani acıkmıştık dolayısıyla Pompei'yi dolaşmadan önce Pompei'nin girişindeki restaurantta öğlen yemeğimizi yedik . Pizza illa ki napoliten veya spagetti veya jumbo karides seçenekleri ile başladığımız yemeğimize salata ve sofra şarabı eşlik etti, tatlı olarak dondurma yiyerek sonlandırdık ve kişi başı 15 Euro ödedik bu yemek için.
Enerjimizi de aldık artık Pompei'yi keşfe hazırız :)) 
Malum Pompei denince akla ilk gelen Vezüv yanardağı ve lavları. Sonra okuduğumuz veya belgesel kanallarında seyrettiğimiz kadarıyla eğlenceye düşkün, eğlence anlayışları ahlaki sınırların dışına taşan zengin Roma'lılar ve bir ağustos günü haritadan silinip yüzlerce yıllığına lavlar altında karanlığa gömülen bir Akdeniz şehrinde taşlaşmış insan, köpek ve at bedenleri .    
Mağrur Vezüv yaklaşık 1937 yıl önce yani MS 79 yılında bu şehri yerle bir etmiş. Halkının büyük bir kısmı lavların altında kalmış ve Pompei şehri yüzyıllar sürecek bir karanlığa mahkum edilmiş.
 "Azmıştılar, ibret olsun diye taş kesildiler "  Pompei halkını  böylesine yargılamak ne kadar doğrudur bilmiyorum ama gezip gördüklerim değerlerinin bugünün modern toplumlarında bile eleştirilebileceğidir. Zenginleştikçe eğlenceye düşmüşler, eğlenceye düştükçe eğlencenin boyutları değişmiş. Bunda Napoli'nin önemli bir Akdeniz limanı olmasının da payı büyük. Gemicileri eğlendirmek adına pek çok genelev açılmış ve genelevleri ayırt edebilsinler diye binalara ve yollarını bulsunlar diye kaldırımların üzerine erkek uzuvları yaptırmışlar.
İşin ahlaki boyutunu bir taraf bırakıp Pompei'yi değerlendirdiğimizde ise karşımıza oldukça ileri bir uygarlık çıkıyor. Ticaretlerinin ana öğesi zeytinyağı ve şarap. Açık hava müzesindeki amphoralar da ticareti sıvılarla yaptıklarının göstergesi. Bölgede Akdeniz ılıman ikliminin hakim olması ve topraklarının verimliliği, Romalılar için burayı cazip hale getirmiş ve zengin Romalılar Pompei'ye yerleşmişler. Statülerini göstermek için çok büyük ve şaşaalı evler inşa ettirmişler. Yetmemiş evlerini havuzlar ve heykellerle süslemişler. Şehirde gelişmiş kanalizasyon sistemi var. Yollarda ara ara daha yüksek taşların varlığı dikkatimizi çekiyor ve rehberimizden bu taşların halkın, yağmurlu havalarda ıslanmadan karşıdan karşıya geçsin diye düşünülmüş ve tasarlanmış taşlar olduğunu öğreniyoruz . - İstanbul Halkı uyan artık 1700 yıl önce halkını düşünen Belediyeler söz konusu - Ancak bu yüksek taşların ara ölçüleri, at arabalarının tekerlek arası mesafesine göre de ayarlanmış durumda, araçların yollardaki işleyişini bozmuyor yani.  Araç girmesini istemedikleri yollara da mermer bloklar yerleştirmişler. Tabii her çağda ve her toplumda olduğu gibi bir yanda zenginler, öte tarafta yoksul köleler ve kölelerin yaşadığı kenar mahalleler. Şehrin en önemli yapısı Forum. Forum'da zengin Romalılar için eğlenceler düzenleniyor, eğlence olarak tercihleri ise ya vahşi hayvanlar arası ya köleler arası yada vahşi hayvan-köle arası dövüşler, kısaca vahşet. Pompei; forum a
lanının etrafında büyümüş bir şehir. Anfiteatre, tiyatrolar, hamamlar, tapınaklar, dükkanlar.
Tarihçilerin yorumuyla 24 Ağustos 79 yılında, öğlen saatlerinde (Saati bilmek çok ilginç geldi bana ) Vezüv Yanardağı uyanıyor ve kendisi uykudan uyanınca Pompei'yi acı dolu 2000 yıllık uykuya ve karanlığa gömüyor.
Vezüv kızgın lavlarını Pompei'nin üzerine boşalttıkça şehir ve halkını yutuyor kızgın lavlar ve birkaç saat içinde tarihten siliyor bir daha dönmemecesine. 
Ve yüzyıllar sonra 1700 lerin başında bir İtalyan köylünün tarlasını kazarken rastladığı duvar Pompei Uygarlığının yer üstüne çıkması için ilk kıvılcımı yakıyor ve Pompei şehrinde kazı çalışmaları 1748 yılında başlatılıyor. 
Pompei'deki kazılarda ortaya çıkarılan en çarpıcı eşyalar taşlaşmış insan ve hayvan bedenleri hiç kuşkusuz. Ancak kazı çalışmaları esnasında çıkartılırken un ufak dağılıyorlar. Bunun üzerine arkeologlar, objeleri , zarar vermeden çıkartabilmek adına taşlaşmış lavlar arasında tespit ettikleri boşluğa özel sıvı dökmek suretiyle boşluğu kalıp haline getiriyorlar, lavları kırınca ortaya taşlaşmış insan veya hayvan bedenleri veya eşyalar çıkıyor. İnsanların ve hayvanların nasıl panik içinde olduğu da gözler önüne seriliyor bu sayede. Cesetlerin yüzleri ve vücut dilleri korkunun izlerini taşıyor. Çocuğuna sarılmış anneler, birbirlerine sarılmış insanlar, kaçmakta olanlar, hayvanlarını da yanlarına alıp kurtulmaya çalışanlar. Şehir gün ışığına çıktıkça, Vezüv lavlarını püskürtürken o anda kim, nerede, ne yapıyorsa, olduğu gibi kaldığı görülüyor ve herşey günümüze bu son haliyle ulaşıyor, fırında pişirilen son ekmeğe kadar ...
  


Pompei'nin girişindeki Halk Mezarları 

Anfiteatre
 



Yağmurlu günlerde halkı karşıdan karşıya geçerken
yollarda biriken sulardan korumak için tasarlanmış
taşlar. Ara mesafeleri at arabalarının tekerlek arası
mesafelerine göre ayarlanmış 

                                                       



Genelev ve duvarındaki resimler 


Genelevin Odaları ( Odalar son derece küçük )



Genelevin içindeki resimler tercihlere göre müşterileri
yönlendirmede kullanılıyor  

Genelevdeki başka bir oda  


Su Boruları


Şehre gelen Gemicilerin Genelevi diğer evlerden
ayırtedebilmeleri için binanın üzerine koydukları
işaretler 



Gemicilere Genelevin yolunu gösteren işaretler  



Araç girişini engellemek için kullandıkları bloglar  


Yunan Doğa Tanrısı Faun'un Bronz Heykeli
Zengin bir Tüccarın evi olan Casa del Fauno'da   










Pompei Açık Hava Müzesinde sergilenen taşlaşmış Pompeili
Kazılardan çıkan herşey Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesine
taşınmış. Açık Hava Müzesinde çok az obje var kazılardan geriye kalan
  



Pompei'den günışığına çıkartılan çoğu mozaik, resim, eşya, heykel ve taşlaşmış insan ve hayvan bedenleri Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesinde sergileniyor. Pompei'nin ruhunu anlamak için bu Müzeyi gezmek şart kısaca.

Pompeililer büyük bir suç işlemiş olmalılar ya da en büyük suçları bir yanardağa güvenmek mi ?


Yavaş yavaş günbatarken hüzün duyarak ayrılıyoruz bu antik kentten. Otobüsümüze binmeden önce Antik şehrin çıkışında kurulan tezgahlardan Pompei yüksüğü ve buzdolabı magneti seçiyorum. Otobüse bindikten sonrasını ise hatırlamıyorum gözlerimi açtığımda otobüsümüz  otelimizin önüne yanaşmakta...  

  
***Fotoğraflar ;  nAifce tarafından 2012 Ekim Ayında ROMA - VATİKAN - NAPOLİ ve POMPEİ ' de  çekilmiştir ...