3 Nisan 2014 Perşembe

AVRUPANIN LEYLEK KÖYLERİNDEN BİRİ ; ESKİKARAAĞAÇKÖYÜ

 EN SEVDİĞİM GÖÇMEN LEYLEK  

Şubat ayında içim kıpır kıpır olmaya başlar, ilkbahar gelmek üzeredir çünkü. İki konuk beklerim bahar adına, Laleleri ve Leylekleri. Soframızın başköşesine Laleleri yerleştiririm Nisanda ve Mayısta, elimde olsa Leylekleri de davet edeceğim ama :)) Bilirim gelemeyecekler, yeni geldikleri için Afrika'dan, oldukça yorgundurlar. 

Ne kadar özlemişim koskoca kış boyunca Laleleri de, Leylekleri de. İstanbul'a ve ülkeme çok yakışıyor ikisi de. 

Leylek'lerin yazlığı olan Türkiye'de bir de  "Leylek Şenliği" var, Bursa, Eskikaraağaç Köyü hem Avrupa'nın 11. Leylek Köyü, hem de her yıl Leylek şenliklerine imza atıyor. (Bu yıl Haziran ayında şenliklerin 10.su gerçekleştirilecek)
  
                     Faruk Yalçın Darıca Hayvanat Bahçesindeki Beyaz Leylekler


Latince adı Ciconia Ciconia , etçil , tekeşli, Gezegenimizdeki Leyleklerin %25'i Polonyalı, tespit edilmiş en yaşlı Leylek 39 yaşında, Eskikaraağaç Köyü Dünyanın 11. Leylek Köyü ve "Leylek Festivali" bir çok ülkede//şehirde kutlanıyor , tıpkı Ülkemizde de kutlandığı gibi ... Osmanlı döneminde, 19. yy.da , Bursa'da "Vakf-ı Gureba-i Laklakan" adında yaşlı ve sakat Leyleklerin bakıldığı garip Leylekler Vakfı varmış. Malum, Bursa Leyleklerin göç yolu üzerinde, yine de kaç ülke vardı acaba 19. yy'da yaşlı, hasta veya sakat Leylekler için Vakıf kuracak hassasiyette.   


Leylek, Anadolu'da çok sevilen bir kuş, çünkü insana yakın, evlerin bacalarına yuva yaptığında uğur sayıyoruz, Leylekleri uçarken gördüğümüzde o yıl çok seyahat edeceğimize inanıyoruz, ama Leyleklere en yakışanı "Bebek" getirmeleri...Bir kızın annesine ben nasıl doğdum anne diye sorduğunda aldığı en güzel cevaplardan biri "Leylek getirdi seni kızım" ... "Lahananın içinde bulduk seni" demiyorsanız tabii... Bazen hayattan bunaldığınızda bir sepette, Hacı Leylek'in gagasında Afrika'dan geldiğinizi hatırlayın, Annenizin anlattığı gibi. Onca yolu ve yolculuğu yapan Siz, hayatın zor bir gününden elbette kolayca çıkabilirsiniz, deneyin!

İnsan türü tarafından sevilmelerinin nedenlerinden biri de Leyleklerin yaşlı ebeveynlerine bakıp, onları beslemeleri hatta göçleri esnasında taşıdıklarına inanılması. Antik Yunanda varolan "Pelargonia Yasası", Yurttaşlar yaşlanmış Ebeveynlerine bakmakla mükelleftir demiş, buraya kadar herşey normal gözüksede yasa adını Leylekten alıyor ilginçlik burada ... Antik Yunanda Leylek "Pelargos" demekmiş çünkü... İnsan türü için örnek davranış sergilemekte Leylek türü ... 
Ve Antik Yunanda Leylek öldürmenin cezası da bu durumda Ölüm oluyor kaçınılmaz olarak.

Anadolu'da Leylek'e göçleri esnasında Mekke'den geçtikleri için "Hacı Leylek" veya "Hacı Baba" da deniyor.

Önce erkek Leylek geliyor, yuvasını buluyor, onarıyor ve dişisini beklemeye başlıyor, yaklaşık 1 hafta sonra geliyor dişi.


Leylek; Litvanya'nın Ulusal kuşu, Beyaz Rusya ve Fransa'nın Alsace Bölgesinin sembolü, pek çok ülkenin posta pulunda motif olarak kullanılmış ve Hollanda'nın Lahey Şehrinin armasında yer almakta.


İlgi alanıma Beyaz Leylekler girdiği için Siyah Leylekleri bilmiyordum taa ki Darıca Hayvanat Bahçesinde görene kadar. Görür görmez kendimi affettirmem gerektiğini anladım ve Ciconia Ciconia'ların yakın akrabası olan Ciconia Nigra'lar (Siyah Leylekler) hakkında da bilgi toplamaya başladım 

Darıca Hayvanat Bahçesindeki Siyah Leyleklerden biri
    


"Elinizdeki tek şey çekiç ise herşeyi çivi olarak görürsünüz" der Budist felsefesi. Ben de bu felsefeye uygun olarak Leylekleri hemen bulurum gökyüzünde.
Eskikaraağaç Köyü, Avrupa'nın 11. Leylek Köyü olarak seçilmiş ve Leylek şenlikleri yaparak hem bölgeye turist, hem de bölgenin sorunlarına dikkat çekiyor.
Dünyanın en şanslı coğrafyalarından birindeyiz ve elimizdekilerin değerini bilip, yok olmadan önlemlerimizi almalıyız. Hem de bu güzelliklerin tadını çıkartmalıyız. Taaaa Afrika'dan gelen yazlıkçılarımızın yuvalarını koruyabilmeliyiz ki her yıl gelsinler, ülkemizden vazgeçmesinler.

En sevdiğim göçmen Leylek bir Afrika'da, bir yüreğimin kıyısında gidip geliyorken.

EuroNatur (Avrupa Doğa Mirası Vakfı) üyesi olan Avrupa Leylek Köyleri 

Cigoc - Hırvatistan / 1994
Nagybajom - Macaristan / 1996
Rühstadt - Almanya / 1996
Malpartida de Caceres - İspanya / 1997 
Andrid - Romanya / 1997
Velika ve Mala Polana - Slovenya / 1999
Tykocin - Polonya / 2001
Marchegg - Avusturya /2002
Belozem - Bulgaristan / 2005
Altreu - İsviçre / 2008
Eskikaraağaç - Türkiye / 2011
Češinovo Obleševo - Makedonya / 2013


**Fotoğraflar ;  nAifce tarafından 2012 tarihinde Darıca Faruk Yalçın Hayvanat Bahçesinde çekilmiştir…